Petycja do Marszałka, Zarządu i Radnych Sejmiku Województwa Małopolskiego
My, niżej podpisani, wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec projektu zmian w uchwale antysmogowej, który ma być rozpatrywany na Sesji Sejmiku Województwa Małopolskiego w dniu 28 sierpnia 2023r. Projekt zakłada m.in. wydłużenia terminu wejścia w życie zakazu użytkowania kotłów bezklasowych do 1 stycznia 2026 r. (w uchwale antysmogowej dla Małopolski) oraz dopuszczenia stosowania paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym poniżej 20% (w uchwale antysmogowej dla Krakowa).
Przyjęcie takich zapisów spowoduje, że w Krakowie będą mogły wrócić piece, w tym kopciuchu, które byłyby zasilane biomasą. Kopciuchy to główne źródło zanieczyszczenia powietrza pyłem i rakotwórczym benzo[a]pirenem w Polsce. W Krakowie od 2019 roku obowiązuje zakaz stosowania paliw stałych. Mieszkańcy, wspólnie z organizacjami pozarządowymi i władzami wykonali ogromną pracę wymieniając kilkadziesiąt tysięcy palenisk. Przyniosło to wymierne efekty w postaci poprawy jakości powietrza. Z danych wynika, że liczba dni smogowych, czyli takich z przekroczeniem normy dla stężenia pyłu PM10 na stacji tła miejskiego spadła ze 116 w 2012 roku, do 40 w roku 2022. Natomiast stężenie rakotwórczego benzo[a]pirenu spadło z 6 ng/m3 w 2012 roku do 2 ng/m3 w roku 2022. To zdecydowana poprawa, chociaż sytuacja nie jest jeszcze dobra. Położenie geograficzne Krakowa utrudnia walkę z zanieczyszczeniem, dopóki emisja odbywa się także w okolicznych gminach. Dlatego konieczna jest jak najszybsza wymiana w Małopolsce pieców bezklasowych tzw. kopciuchów. Niestety Sejmik już raz przesunął termin tej zmiany, teraz może to zrobić ponownie i wydłużyć go aż do 2026 roku.
Przyjęcie takich rozwiązań spowodowałoby dla mieszkańców Krakowa ogromny krok wstecz jeżeli chodzi o jakość powietrza. Zniszczono by lata pracy tysięcy osób, które wspólnie krok po kroku walczą ze smogiem. Kraków był pionierem tego typu działań, inne miasta w Polsce poszły jego śladem. Są już także województwa gdzie zakazano stosowania kopciuchów. Zamiast przeciągać zmiany kolejny raz, należy poprawić efektywność wsparcia i dopłat do wymiany palenisk. W Krakowie się udało, może udać się także w innych miejscach.
W związku z powyższym oczekujemy od Marszałka, Zarządu i Radnych Sejmiku Województwa Małopolskiego, że nie będą przyjmowali żadnych zmian, które złagodziłyby uchwałę antysmogową i doprowadziły do powrotu Kopciuchów do Krakowa oraz utrzymania w mocy obecnego terminu likwidacji pieców bezklasowych na terenie województwa Małopolskiego (kwiecień 2024 roku).